İslamiyet ve Alevilik

Ben canliya eğilirm
Mecbur etmeyin taşa beni
Ne sağırım ne de körüm
Kullanmayın maşa beni

Kıble diye döndüm yüze
Yatar kalkar gelmem dize
Bu tanrıyı inkâr ise
Yazsınlar ta başa beni

Mahmut Erdal

Aleviliğin Kökenindeki Mazda İnancı ve Zerdüşt Öğretisi

Aleviliğin Kökenindeki Mazda İnancı ve Zerdüşt Öğretisi

„…Alevilik kısa bir süre öncesine kadar tabu olarak görülürdü. Aleviliğin isminden bile söz edilmezken, son zamanlarda bu konuda bir yayın furyası başlatıldı.

Ancak bölgenin değişik sorunlarında olduğu gibi, bu soruna da farklı ve çarpık yaklaşıldığını görmekteyiz. Alevilerin büyük bir kesimi kendilerini İslamiyetin bir mezhebi olarak kabul ederlerken, yaşam tarzı ve inançlarının İslamiyetle pek uyumlu olduğu söylenemez. Diğer yandan, Aleviliğin meşru konumunu benimsediği söylenemeyecek olan T.C. Devleti yönetimi ‚Alevilerin Türk olduğu, Kürt olanların ise Alevi olamayacağı‘ tezlerini destekleyip işlemektedir. Bir dini inanç ve yaşam felsefesi olarak bilinen Aleviliğin tekelleştirilmesi de ilginç bir durumdur.

İşte bu çarpıklıklara cevap verebilmek; Aleviliğin kültürel ve dini temel ilkeleri ile değerlerinin kaynağını bulabilmek için bölgenin eski dini inançları ve onlara dayanan dini kültürel değerleri araştırmaya giriştim… Bu kitabımızda Alevi kültürünün ve temel ilkeleri ile değerlerinin kökenindeki mazda dini inancı ve Zerdüşt öğretisinin olduğunu ortaya koyup işlemeye çalışıyorum.”

E. Xemgin

Mazda İnancı ve Alevilik

Mazda İnancı ve Alevilik

„Mazda dini inancının görüşleri ve kültürel değerleri, Alevi ve Bektaşi halk kesiminde İslamiyetin maskesi altında yaşamını sürdürmektedir. Devletin hedefinin, kendi hizmetinde kullanmak amacıyla köklerini ve inanç temelindeki kutsal değerlerini boşaltarak, devşirmek amacıyla şekillendirmek istediği Aleviliği işlemeye çalışıp, amaç ve işlevlerinder araç durumuna indirgemeye çalişması olduğu açık bir şekilde görülmektedir. Aleviliğin tanrı ve insana yaklaşımı temelindeki felsefesinin coğrafyasında geçmişte büyük bir etkinliğe sahip olan Mazda inançı ve temeldeki Zerdüşt öğretisinden kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Bu İnancın ve Zerdüşt öğretisinin felsefesinde tanrı olan Mazda Kürtçenin Zaza şivesine göre ‚Maz‘ biz, ‚da‘ ise verdi, yâni ‚bizi veren‘ anlamındadır. Yine Kürtçenin Kurmanci şivesinde, Ezda; ‚Ez‘ ben, ‚da‘ verdi anlamındadır ve ‚beni verdi‘ demektir. Bu öz ve anlam itibarı ile Aleviliğin tanrıya ve insana bakış felsefesine uygun olduğu hatta aynilik içinde olduğu açıktır.“

E. Xemgin, yapıtta Aleviliğin kökeni ve Mazda inancıyla olan ilişkileri, özellikle Kürtlerin ve Türklerin yaşadığı coğrafyada oluşum, yaşam, akıl insan, sosyal yaşamda kadın, harmoni, ölüm, cennet ve cehennem, kader anlayışı ve mücadele başlıkları altında bilimsel ve tarafsız bir şekilde mercek altına alınmaktadır.

Mazda İnancı ve Zerdüşt Öğretisi

Mazda İnancı ve Zerdüşt Öğretisi

„Mazda inancı ve Zerdüşt öğretisi toplumda temiz ahlaki değerlere çok büyük önem verip, dini inancın temel ilkeleri olarak ele almış ve üzerinde önemle durmuştur. Zerdüşt’e göre insan suçsuz
ve günahsız olarak doğar, fakat doğuşunda iyi ile kötünün bileşimi ya da karışımı halindedir. Tanrı Ahura Mazda yolunda ilerleyebilmek ve insanlığa yararlı olabilmek, sevap işleyerek cennete girebilmek için önce savaşı kendi nefsinde kazanması gereklidir. Bu giderek „nefsini öldürme” şeklinde değerlendirilmektedir. Bunu başarabilmek için Mazda inancı ve Zerdüşt öğretisinde farklı temel kuralların yanında, ‚iyiyi düşün, iyiyi söyle,
iyiyi yap‘ ilkesi de getirilmiştir.”

E. Xemgin

Küdistan’da Mitoloji ve Dini İnanclar

Küdistan'da Mitoloji ve Dini İnanclar

„Tanrı Marduk, en iyi eserini yapmaya karar verdi.
Tanrı Ea’va emir verdi.
Once ona düşündüklerini anlattı.
Kemikleri geliştiren kanı yapmak istiyorum.
İsmi Lulu olan, canlı insan yapmak istiyorum.
İnsan yapmak istiyorum ki,
Tanrılara hizmet etsinler, onlar da dinlensinler.
Tanrı Ea’nın Marduk’a cevabında insanılarin yenilen
bir tanrının kurban edilerek kanından yapıldığı
anlatılır.
Bağlanmış olarak onu tanrı Ea’nin önüne getirdiler.
Cezasını verdiler, damarlarını yardılar.
Kanından Ea, insanları yarattı.
Tanrı çalişmaktan kurtarmak için, onları tanrıların
hizmetine soktu. Tanrı Ea, insanların zekalarını
yaparak
Onları öylece tanrıların hizmetine soksaydı,
Muntazam bir eser yaratmış olurdu.
Nundimmud’a insanlar zekâlarını borçlu olmazdı.”

Kürdistan Tarihi

Kürdistan Tarihi